Dyrektywa o przeciwdziałaniu wylesianiu i degradacji lasów

Rada Europejska ostatecznie zatwierdziła już rozporządzenie mające zminimalizować ryzyko wylesiania i degradację lasów, z którymi związane są produkty wprowadzane na unijny rynek lub eksportowane z Unii Europejskiej. Obligatoryjnie zacznie ono obowiązywać od początku przyszłego roku (2025).

Unia Europejska ma znaczny udział w konsumpcji towarów i produktów, które odgrywają istotną rolę w wylesianiu oraz w obrocie takimi towarami i produktami. Nowe przepisy mają zagwarantować, że konsumpcja tych towarów i produktów oraz obrót nimi w UE nie będą przyczyniać się do wylesiania i dalszej degradacji ekosystemów leśnych.

Opublikowane rozporządzenie wyznacza ramy zasad należytej staranności mające obowiązywać wszystkich uczestników rynku, w tym podmioty handlowe, które wprowadzają na rynek UE, udostępniają na nim lub eksportują z niego następujące produkty: olej palmowy, bydło, drewno, kawę, kakao, kauczuk i soję. Przepisy obejmują też produkty pochodne wymienionych powyżej, takie jak czekolada, meble, papier zadrukowany i wybrane pochodne oleju palmowego. Podmioty będą musiały śledzić drogę przebytą przez sprzedawane przez nie produkty, aby uzyskać informacje na temat obszaru, na którym produkty te zostały wyprodukowane. Jednocześnie nowe przepisy mają zapobiec powielaniu obowiązków i zmniejszyć obciążenia administracyjne dla podmiotów i organów. Przewiduje się, że małe podmioty będą też mogły posiłkować się oświadczeniami przygotowanymi przez większe firmy.

Współprawodawcy ustalili w nowych przepisach datę graniczną: 31 grudnia 2020 r. Oznacza to, że dopuszczone na rynek UE lub eksportowane z UE będą jedynie towary wyprodukowane na terenie, na którym nie doszło do wylesiania ani degradacji lasów po 31 grudnia 2020 r.

Kontrole produktów

Rozporządzenie wprowadza system wskaźników, który krajom w obrębie i poza UE przypisuje poziom ryzyka związanego z wylesianiem i degradacją lasów (niski, standardowy lub wysoki). Od poziomu ryzyka będą zależeć konkretne obowiązki podmiotów i organów państw członkowskich w zakresie inspekcji i kontroli. Dzięki temu łatwiej będzie bardziej rygorystycznie monitorować państwa wysokiego ryzyka, natomiast państwa niskiego ryzyka będą podlegać uproszczonym zasadom należytej staranności.

Właściwe organy będą musiały przeprowadzać kontrole 9% podmiotów i podmiotów handlowych obracających produktami z państw o wysokim ryzyku, 3% z państw o standardowym ryzyku i 1% z państw o niskim ryzyku w celu sprawdzenia, czy właściwie i skutecznie wypełniają one obowiązki określone w rozporządzeniu. Ponadto właściwe organy będą przeprowadzać kontrole 9% odnośnie towarów i produktów wprowadzanych do obrotu, udostępnianych na ich rynku lub eksportowanych z ich rynku przez państwa o wysokim ryzyku. W tym celu Unia Europejska ma zamiar zacieśnić współpracę z państwami partnerskimi, w szczególności zaliczonymi do państw wysokiego ryzyka.

Wysokie kary

Rozporządzenie zawiera przepisy o karach, a państwa członkowskie powinny zadbać o to, by były one skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Kary proporcjonalne do szkód wyrządzonych środowisku naturalnemu i do wartości towarów lub produktów powinny zostać ustalone na poziomie co najmniej 4% rocznego obrotu podmiotów w UE i powinny obejmować czasowe wykluczenie z procedur udzielania zamówień publicznych i z dostępu do finansowania publicznego.

Głównym czynnikiem globalnego wylesiania i degradacji lasów jest ekspansja gruntów rolnych pod produkcję towarów objętych zakresem rozporządzenia. Udział Unii Europejskiej w konsumpcji takich towarów jest duży, dlatego może ona zmniejszyć swój wpływ na globalne wylesianie i degradację lasów, gwarantując, aby te produkty i powiązane łańcuchy dostaw nie powodowały wylesiania.

#ekspert #ekspertmówi #FunduszePromocji